Poźnojesienne rośliny

Pod koniec listopada można znaleźć kilka ciekawych, kwitnących roślin. Słoneczna pogoda sprzyjała siedmiokilometrowej wędrówce tym razem po Pogórzu Dynowskim, a konkretnie wzdłuż rzeki Śliwnicy. Mocno przekształcona przez bobry dolina rzeki to miejsce, na którym pojawiają się typowe dla tego siedliska rośliny. Od wilgotnych, eutroficznych gleb, gdzie rósł skrzyp olbrzymi, po gleby suche, mezotroficzne o odczynie zasadowym z ponownie kwitnącym pierwiosnkiem lekarskim oraz jego letnim owocostanem. Ciekawostką jest odkrycie kilku stanowisk  podrzenia żebrowca nazywanego kiwiorkiem, rośnie w umiarkowanie zacienionym lesie bukowo - jodłowym niedaleko "Siwego Krzyża".   

Wilczomlecz migdałolistny (Euphorbia amygdaloides)

Wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum)

Starzec gajowy (Senecio nemorensis)

Skrzyp olbrzymi (Equisetum telmateia)

Przymiotno białe (Erigeron annuus)

Poziewnik miękkowłosy ( Galeopsis pubescens)

Podrzeń żebrowiec (Blechnum spicant)

Pierwiosnek lekarski (Primula veris)

Listopadowe rośliny

 Koniec pierwszego kwartału listopada to w Białymstoku poranne mgły i lekki przymrozek. Dzień słoneczny i bezwietrzny. Okazja do odwiedzenia Józefowa i roślin jakie jeszcze można oznaczyć w fazie kwitnienia. Choć pora fenologiczna to późna jesień, można jednak zobaczyć sporo roślin, które reagują na długość dnia odpowiadającą przedwiośniu, stąd ten jeden kwitnący, choć zabiedzony zawilec gajowy.

Panorama turzycowiska z manną mielec (Glyceria maxima)

 

 Zawilec gajowy (Anemone nemorosa)

 

Świerzbnica polna (Knautia arvensis)

Chaber łąkowy (Centaurea jacea)

Koniczyna łąkowa (Trifolium pratense)

Nawłoć pospolita (Solidago virgaurea)

Chaber polny (Centaurea cyanus)

Wrześniowe opady i powrót bobrów

 Ostatnie dość intensywne opady sprawiły, że poziom wody podniósł się w jeziorku na Józefowie. Widać, że wegetacja ponownie ruszyła i niektóre rośliny zakwitły ponownie. Wróciły bobry i jak przystało na prawie jesienną pogodę tną olchy na potęgę. W okolicznych zadrzewieniach pojawiły się grzyby i to w sporych ilościach. Jeden spacer i prawie 50 prawdziwków.  

Kolory typowo jesienne, zbiornik mocno zarośnięty, na pierwszym planie gorysz błotny (Peucedanum palustre)  z owocostanami

 

Jaskier płomiennik (Ranunculus flammula)

Pięciornik gęsi (Potentilla anserina)

Turzyca sztywna (Carex elata)

Okrężnica bagienna (Hottonia palustris)

Karbieniec pospolity (Lycopus europaeus)

 

Resztki wody na Józefowie

 Susza daje o sobie znać! W stawie na Józefowie poziom wody obniża się w zastraszającym tempie. Jedynie bobry mają się dobrze, pogłębiają kanały do pływania i wychodząc z wody żerują na sąsiedniej uprawie owsa. Tradycyjnie zrobiły spustoszenie na co najmniej dwóch arach zasiewu. Jak zwykle można znaleźć coś nowego i pokazać charakterystyczne szczegóły w celu oznaczenia rośliny. Tym razem rośliny charakterystyczne dla związku Magnocaricion.

Mocno zarastający, eutroficzny zbiornik, ale jeszcze parę lat będzie gromadził zimowy nadmiar wody. 

Dzięgiel leśny (Angelica sylvestris)

Manna mielec (Glycaria maxima)

Wierzbownica kosmata (Epilobium hirsutum)

Mlecz polny (Sonchus arvensis)

 A to już zdjęcie zrobione w drodze powrotnej z Józefowa.  Taki olbrzym rósł w uprawie ziemniaków.

  

Dziewanny

Na posesji w Nienadowej od ponad 20 lat rosną dziewanny. Na kilkaset roślin, przez ten okres czasu, tylko jedna miała taki wygląd. Dziwna forma staśmienia spowodowana została prawdopodobnie przez uszkodzenie stożka wzrostu. Co roku rośliny dają pożytek pszczołom, trzmielom i innym błonkówkom. Trwa to do godziny 9 -10, po czym to dziewanny zamykają płatki korony i przestają produkować pożytek w postaci nektaru i pyłku.

Dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum)  z anomalią rozwoju

Dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum)

Dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum) forma wegetatywna

Murawy w Haćkach

Polodowcowe kemy to miejsce występowania rzadkich muraw kserotermicznych. Siedliska takie znajdują się w Haćkach, staram się odwiedzać je przynajmniej kilka razy w roku. Jest to miejsce występowania wielu rzadkich roślin. Koniec lipca to najlepsza pora do obserwacji łanów goździka kartuzka, widok robi wrażenie. Na tym samym terenie znajduje się kilka kemów uformowanych w charakterystyczne pagórki. Zachęcam do odwiedzenia.

 Goździk kartuzek (Dianthus carthusianorum)

 Przetacznik pagórkowy (Veronica teucrium)

 Dzwonek skupiony (Campanula glomerata)

 Traganek pęcherzykowaty (Astragalus cicer)

 Biedrzeniec wielki (Pimpinella major) i kilka strojnic baldaszkówek (Graphosoma italicum)

Kozłek lekarski (Valeriana officinalis), dalej widoczny kem

Lipiennik Loesela

Porządkując zdjęcia zawsze można coś znaleźć i pokazać nowego. Jak wcześniej pisałem, monitoring stanowisk lipiennika Loesela okazał się niezapomnianą przygodą, absorbującą wolontariuszy liczących tę rzadką roślinę. Środowisko, w jakim występuje jest niezwykle trudne do poruszania się, a poszukiwanie tej roślinki w gąszczu innych, też zielonych roślin jest nie lada wyczynem! Lipiennik najczęściej występował pojedynczo, choć w jednym przypadku na kępie mchów naliczyłem 32 storczyki. Roślin w fazie generatywnej było kilka, ale na szczęście pozostałe storczyki były wegetatywne i juwenilne, co dobrze wróży na przyszłość. Dopiero w siódmym roku życia roślina kwitnie.

  

    Ostrowie

Ostrowie

Szuszalewo

Szuszalewo

Szuszalewo

Szuszalewo

Lipiec to czas na monitoring powierzchni kontrolnych w górnym basenie Biebrzy. W tym roku w ramach wolontariatu mogłem pomóc w ciężkiej pracy botaników z Biebrzańskiego Parku Narodowego. Okazja rzadka, bo liczyliśmy lipiennika Loesela. Wysiłek i dokuczające ślepce nie miały znaczenia w porównaniu w bogactwem roślin i pięknych miejsc jakie mogłem zobaczyć.

Lipiennik Loesela (Liparis Loeselii)

 Gnidosz królewski (Pedicularis sceptrum-carolinum)

 Gnidosz błotny (Pedicularis palustris) 

Kruszczyk błotny (Epipactis palustris)

Panorama jednej z kilku powierzchni kontrolnych torfowisk niskich w okolicy Szuszalewa.

Wyka

Nigdy nie byłem w Czeremsze i to jeszcze koleją. Wybraliśmy się więc na wycieczkę z nowej stacji Białystok Nowe Miasto. Zaraz przy wjeździe do Czeremchy widać rozległą dolinę rzeki Nurzec oraz  zalew w Repczycach. Miejsce ciekawe nie tylko turystycznie ale i botanicznie. Sporo roślin typowych dla tego krajobrazu i jedna wyka która okazała się rzadkością na Podlasiu.

Wyka lędźwianowata (Vicia lathyroides)

Starzec wiosenny (Senecio vernalis)

Fiołek polny (Viola arvensis)

Nawrot polny (Lithospermum arvense)

Turzyce

Na Podlasiu dramatyczna susza! Jednak rośliny aspektu wiosennego nie czekają i już można pochodzić za kwitnącymi okazami. Z ciekawostek i pobliskiej okolicy stanowisko turzyc. Kilkadziesiąt roślin w podobnych warunkach nasypu kolejowego pozwala dość dobrze oznaczyć gatunek.

     Turzyca wrzosowiskowa (Carex  ericetorum)

Turzyca palczasta (Carex digitata)

Natomiast w środowisku zupełnie odmiennym, na skraju źródliska rosną a właściwie pasożytują  rzadkie rośliny jak na okolice Białegostoku. Jak na panującą suszę ze źródliska nadal wypływa spora ilość wody. W tym miejscu występują już zupełnie inne turzyce, ale w takiej fazie rozwoju, że nie da się ich oznaczyć bezbłędnie.   

Łuskiewnik różowy (Lathraea squamaria)